Godność trenera

Chwyciłem liczydło, żeby sprawdzić, jak długo pracują z drużyną aktualni trenerzy zatrudnieni w klubach tzw. ekstraklasy. Łatwo poszło, w wielu przypadkach nie musiałem przesuwać ani jednego koralika – w końcu Lechia Gdańsk, Legia Warszawa, Nieciecza czy Piast Gliwice rozdawały posady przed chwilą:

Następnie wymazałem z listy Marcina Brosza i Radosława Mroczkowskiego, którzy przejmowali Górnika Zabrze i Sandecję Nowy Sącz w niższej lidze, żeby porachować, ile trwa średni staż szkoleniowca w najwyższej klasie rozgrywkowej. Odpowiedź: 206 dni. Odpowiedź byłaby efektowniejsza, gdyby nie wieczność Piotra Stokowca w Lubinie – bez tamtejszej anomalii średnia spada do 127 dni.

Ale nie komplikujmy, pozostańmy przy 206 dniach, czyli niespełna 7 miesiącach. Nie znam branży z przeciętnym zatrudnionym pracującym krócej, można chyba rzec, że liga wręcz wyprzedza epokę, w której rynek pracy wymaga niespotykanej wcześniej mobilności. Jeszcze mocniej niż średnia działa na wyobraźnię mediana: oto połowa szkoleniowców utrzymuje posadę krócej niż 122 dni. 4 miesiące. Nie znajdziemy zresztą żadnego kryterium, które pozwalałoby wykryć w tym bajzlu jakiekolwiek symptomy stabilizacji. Ledwie czterech szkoleniowców rozpoczęło pracę przed 2017 rokiem (w lidze niemieckiej – 12, w czeskiej – 10, że pozwolę sobie zajrzeć do sąsiadów); firmy z największymi ambicjami prowadzą niemal wyłącznie obcokrajowcy (Legia, Lech, Wisła, Lechia), wśród których coraz częściej zdarzają się kompletni nowicjusze, wcześniej zajmujący się czymś innym; drużyn nie sposób podzielić na silniejsze i słabsze, ponieważ zasadniczo prawie wszystkie zgromadziły tyle samo punktów. No i możemy śledzić wesołe przygody fachowców w typie Macieja Bartoszka, który w ledwie trzy lata zdążył zahaczyć się w Niecieczy, Kielcach, Chojnicach, Bydgoszczy, Legionowie i Łowiczu.

Rzucił dzisiaj redakcyjny kolega Michał Szadkowski pytanie, jak właściwie powinien pokierować karierą polski trener futbolowy. Pytanie beznadziejne, równie dobrze można się zastanawiać, jak otrzepać się po wpadnięciu do szamba, żeby po wyjściu wciąż wyglądać elegancko. Trener nie ma u nas prawa do błędu, trener to często popychadło i ofiara niezależnej od niego nonsensownej polityki transferowej, trenerowi nie wolno wybiegać myślami w przyszłość dalej niż do przyszłego tygodnia, trenera traktuje się tak, by każdy jego podwładny rozumiał, że ten przybłęda to ledwie p.o. szefa, w razie potrzeby pierwszy do odstrzału. Jak tu „kierować” karierą?! Piłkarz szansę ma – nawet w marnej drużynie marnej ligi można się wybić, uciec zagranicę, wślizgiwać do coraz lepszych klubów. Utalentowany i rozważny junior (ewentualnie: szczęściarz) zdoła niekiedy nawet całkiem uniknąć kontaktu z tzw. ekstraklasą, o czym świadczą choćby losy Grzegorza Krychowiaka czy Piotra Zielińskiego. Inaczej trener lub kandydat na trenera. Jego nikt w innym kraju nie przygarnie, on jest skazany na rodzimych prezesów i startuje w sytuacji tragicznej, ze świadomością, że trudno mu będzie zachować nawet godność.